Główny inspektorat ochrony środowiska
Komunikat GIOŚ z dnia 02.10.2020 r. w sprawie aktualnej i prognozowanej jakości powietrza w Polsce


W dniu 01 października 2020 r. na stacji monitoringu jakości powietrza w miejscowości Gołdap, województwa warmińsko-mazurskie, przekroczony został poziom alarmowy dla pyłu zawieszonego PM10 (średniodobowe stężenie pyłu zawieszonego PM10 wynoszące 150 µg/m3), gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 164,1 µg/m3.

Również w dniu 01 października 2020 r. w 5 województwach przekroczony został poziom informowania dla pyłu PM10 (średniodobowe stężenie pyłu zawieszonego PM10 wynoszące 100 µg/m3). Przekroczenie poziomu informowania  wystąpiło na stacjach monitoringu jakości powietrza:

  • w województwie podlaskim:

- w Augustowie, gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 138,6 µg/m3,
- w Grajewie, gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 116,4 µg/m3,

  • w województwie warmińsko mazurskim:·       

-  w Ełku, gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 106,4 µg/m3,
-  w Biskupcu,  gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 104,9 µg/m3,

  • w województwie łódzkim:

- w Łodzi na stacji zlokalizowanej przy Al. Jana Pawła II 15, gdzie poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 114,5 µg/m3,
- w Pabianicach, gdzie poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 103,1 µg/m3,

  • w województwie kujawsko-pomorskim: w Toruniu, na stacji zlokalizowanej przy ul. Przy Kaszowniku, gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 110,2 µg/m3,
  • w województwie pomorskim: w Gdańsku, na stacji zlokalizowanej przy ul. Powstańców Warszawskich, gdzie średniodobowy poziom stężenia pyłu PM10 wyniósł 119,7 µg/m3   
       

Mapa Ostrzeżeń na portalu Jakość Powietrza, gdzie oznaczono stacje, na których w dniu 01.10.2020 r. wystąpiło przekroczenie poziomu informowania/alarmowego dla pyłu zawieszonego PM10 Mapa lokalizacji stacji, na których w dniu 01.10.2020 r. wystąpiło przekroczenie poziomu informowania/alarmowego dla pyłu zawieszonego PM10 (powietrze.gios.gov.pl/pjp/warnings)


W dniu 02.10.2020 r. w godzinach porannych wysokie jednogodzinne wyniki pomiarów odnotowywane były na obszarze województwa podlaskiego, we wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego,  w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, północnej części województwa lubuskiego, oraz w centralnej części województwa wielkopolskiego.  
 

Mapa bieżących danych pomiarowych portalu Jakość Powietrza z godz. 10:00
Mapa bieżących danych pomiarowych (powietrze.gios.gov.pl/pjp/current)


Jako prawdopodobną przyczynę wysokich stężeń pyłów, podobnie jak w dniu 01.10.2020 r., należy uznać wielkoobszarowe pożary lub/i unoszenie pyłu z obszarów stepowych  za wschodnią granicą Polski.
 

Mapa prezentująca aktywne pożary, w dniach 1-2 października 2020 r.,
Mapa prezentująca aktywne pożary, w dniach 1-2 października 2020 r. Źródło: https://effis.jrc.ec.europa.eu/static/effis_current_situation/public/index.html
 

Rzut animacji prezentujące masy pyłu przenoszone z obszarów intensywnych pożarów

Rzut animacji prezentujące masy pyłu przenoszone z obszarów intensywnych pożarów. Źródło: https://www.windy.com/lt/-Rodyti-prid%C4%97ti-fonus/overlays?dustsm,51.337,22.698,6


Transgranicznemu przenoszeniu zanieczyszczeń pyłowych na obszar Polski sprzyjają warunki meteorologiczne. Polska znajduje się w zasięgu niżu z ośrodkiem nad Zatoką Biskajską, północną Rosję i Ural obejmuje wyż.  Taka konfiguracja układów barycznych promuje napływ powietrza z południowego wschodu. Obecnie jego strumień  stopniowo słabnie, jednak nadal jest on znaczący. Prognozowane są opady deszczu w rejonie północno-wschodniej Polski, co może przyczynić się do wymycia zanieczyszczeń pyłowych z atmosfery, a tym samym do obniżenia stężeń pyłów na stacjach pomiarowych.

Prognozowane stężenia pyłu PM10 w dniach 3 i 4 października 2020 r.
Prognozowane stężenia pyłu PM10 w dniach 3 i 4 października 2020 r. Źródło: http://silam.fmi.fi/aqforecast.html?parameter=O3®ion=Europe&height=0

 

Według prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego przewiduje się, że zaobserwowane wczoraj ponowne wzbicie chmury pyłu znad obszaru suchego stepu/półpustyni na południu Rosji, może przyczynić się do zwiększenia koncentracji pyłów zawieszonych nad Polską również w dniu dzisiejszym.
 

Z powodu wysokich stężeń pyłu zawieszonego możliwy jest negatywny jego wpływ na zdrowie ludzi. W sytuacji wysokich stężeń pyłu zawieszonego PM10 osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu do niezbędnego minimum. Pozostała populacja powinna ograniczyć do minimum wszelką aktywność fizyczną na wolnym powietrzu. Ponadto mogą wystąpić ograniczenia widoczności spowodowane pyłem drobnym unoszącym się nad powierzchnią ziemi. 
 

Zachęcamy do monitorowania aktualnego stanu jakości powietrza. Bieżące wyniki pomiarów jakości powietrza wraz z informacjami zdrowotnymi są dostępne na portalu „Jakość powietrza” (http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current) oraz poprzez aplikację mobilną „Jakość powietrza w Polsce”.