Wypełniając obowiązek wynikający z art. 89 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. 2024 poz. 54 z późn. zm.), Główny Inspektor Ochrony Środowiska wykonał ocenę jakości powietrza za rok 2024 i na jej podstawie dokonał klasyfikacji stref w województwie podkarpackim.
Ocenie podlegają zanieczyszczenia, dla których w prawie krajowym i w dyrektywach unijnych określono normatywne stężenia w postaci poziomów dopuszczalnych/docelowych/celu długoterminowego w powietrzu, ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin. Wyniki oceny w postaci raportu pt. „Roczna ocena jakości powietrza w województwie podkarpackim. Raport wojewódzki za rok 2024” zostały przekazane Zarządowi Województwa Podkarpackiego.
Ocena pod kątem ochrony zdrowia ludzi została wykonana na obszarze 2 stref województwa podkarpackiego (miasto Rzeszów i strefa podkarpacka) odrębnie dla 12 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), ozonu (O3), benzenu (C6H6), pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz zanieczyszczeń oznaczanych w pyle zawieszonym PM10: benzo(a)pirenu (B(a)P), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i ołowiu (Pb).
Ocena pod kątem ochrony roślin została wykonana dla strefy podkarpackiej odrębnie dla 3 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOX) i ozonu (O3).
Objęte oceną zanieczyszczenia gazowe (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, benzen, ozon, tlenki azotu) oraz metale w pyle zawieszonym PM10 osiągnęły na terenie województwa stężenia nieprzekraczające obowiązujących dla tych substancji wartości kryterialnych na obszarze całego województwa.
Utrzymał się trwający od roku 2022 pozytywny trend dotrzymania poziomów dopuszczalnych określonych dla pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 na całym obszarze województwa podkarpackiego. Zauważyć jednak należy, że pomimo sprzyjających warunków termicznych,
w porównaniu z rokiem 2023, na większości stacji monitoringu powietrza zarejestrowano nieco wyższe wartości stężeń średniorocznych pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz więcej dni z przekroczeniem normy dobowej pyłu zawieszonego PM10.
W zakresie benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10 zanotowano wzrost jego stężeń w regionie. Poziom docelowy został dotrzymany w strefie miasto Rzeszów. Przekroczenie tego kryterium wystąpiło w strefie podkarpackiej, gdzie na trzynaście stacji z pomiarami B(a)P w pyle zawieszonym PM10 przekroczenie wystąpiło na sześciu z nich (Dębica, Nisko, Jarosław, Jasło, Tarnobrzeg, Boguchwała).
W stosunku do roku 2023 zasięg obszarów przekroczenia w województwie podkarpackim zwiększył się o 72,3%.
W obu strefach województwa podkarpackiego, podobnie jak w latach wcześniejszych przekroczony został poziom celu długoterminowego ozonu określony pod kątem ochrony zdrowia, a w strefie podkarpackiej dodatkowo przekroczony został poziom celu długoterminowego określony w celu ochrony roślin. Przekroczenie poziomu celu długoterminowego ozonu spowodowane było przede wszystkim warunkami meteorologicznymi sprzyjającymi tworzeniu się ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery oraz napływem spoza granic województwa mas powietrza zanieczyszczonych ozonem.
Raport opublikowano w dziale Publikacje.
