Wypełniając obowiązek wynikający z art. 89 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. 2022 poz. 2556, z późn. zm.), Główny Inspektor Ochrony Środowiska wykonał ocenę jakości powietrza za rok 2022 i na jej podstawie dokonał klasyfikacji stref w województwie małopolskim.
Ocenie podlegają zanieczyszczenia, dla których w prawie krajowym i w dyrektywach unijnych określono normatywne stężenia w postaci poziomów dopuszczalnych/docelowych/celu długoterminowego w powietrzu, ze względu na ochronę zdrowia ludzkiego i ochronę roślin. Wyniki oceny w postaci raportu pt. „Roczna ocena jakości powietrza w województwie małopolskim. Raport wojewódzki za rok 2022” zostały przekazane Zarządowi Województwa Małopolskiego.
Ocena pod kątem ochrony zdrowia została wykonana na obszarze 3 stref województwa małopolskiego (aglomeracja krakowska, miasto Tarnów, strefa małopolska) odrębnie dla 12 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), ozonu (O3), benzenu (C6H6), pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz zanieczyszczeń oznaczanych w pyle zawieszonym PM10: benzo(a)pirenu (B(a)P), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i ołowiu (Pb). Ocena pod kątem ochrony roślin została wykonana dla strefy małopolskiej odrębnie dla 3 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOX) i ozonu (O3).
Ocena jakości powietrza za rok 2022 wykazała poprawę jakości powietrza w województwie małopolskim w porównaniu z rokiem 2021. Stężenia zanieczyszczeń były niższe niż w roku 2021, a obszary przekroczeń mniejsze. W roku 2022 dotrzymany został poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM2,5 (faza II) na obszarze aglomeracji krakowskiej
oraz w strefie miasta Tarnów, który w latach wcześniejszych był przekraczany w całym województwie. Poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM2,5 (faza II) został przekroczony w strefie małopolskiej.
Pomimo poprawy jakości powietrza, w roku 2022 wystąpiło przekroczenie dopuszczalnego poziomu średniorocznego dwutlenku azotu w aglomeracji krakowskiej oraz dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 w aglomeracji krakowskiej i w strefie małopolskiej. Przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10 wystąpiło we wszystkich trzech strefach: aglomeracja krakowska, miasto Tarnów oraz strefa małopolska.
We wszystkich strefach województwa małopolskiego, podobnie jak w latach wcześniejszych przekroczony został poziom celu długoterminowego ozonu określony pod kątem ochrony zdrowia, a w strefie małopolskiej dodatkowo przekroczony został poziom celu długoterminowego określony w celu ochrony roślin.
Przekroczenia dwutlenku azotu i pyłu zawieszonego PM10 w aglomeracji krakowskiej były spowodowane głównie emisjami z intensywnego ruchu samochodowego. Główną przyczyną przekroczeń benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10 była natomiast emisja pochodzącą z indywidualnego ogrzewania budynków.
Przekroczenie poziomu celu długoterminowego ozonu spowodowane było przede wszystkim warunkami meteorologicznymi sprzyjającymi tworzeniu się ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery oraz napływem spoza granic województwa i kraju mas powietrza zanieczyszczonych ozonem.
Poprawa jakości powietrza w roku 2022 jest wypadkową działań na rzecz ochrony powietrza oraz korzystnych warunków meteorologicznych, skutkujących m.in. zmniejszoną emisją zanieczyszczeń z ogrzewania domów i mieszkań w okresie jesienno-zimowym.
Raport opublikowano w dziale Publikacje.
