Główny inspektorat ochrony środowiska
Wpływ fajerwerków na stężenie pyłu zawieszonego w powietrzu w województwie kujawsko - pomorskim

Jakość powietrza atmosferycznego zależy od wielu czynników. Czynniki te  charakteryzują się oddziaływaniem ciągłym (np. emisja komunikacyjna), sezonowym (np. emisja z ogrzewania) oraz epizodycznym. Do ostatniej grupy zaliczyć można fajerwerki, używane na dużą skalę corocznie w noc sylwestrową, również na przełomie 2022 i 2023 r.,  pomimo apelu „Nie strzelaj w Sylwestra!”, do którego przyłączył się Główny Inspektorat Ochrony Środowiska m.in. ze względu na ochronę dzikich zwierząt.

Na podstawie danych zebranych ze stacji pomiarowych z terenu województwa kujawsko – pomorskiego, należących do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, stwierdzono znaczący wpływ fajerwerków także na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5. Prezydenci pięciu największych miast w województwie, tzn. Bydgoszczy, Torunia, Włocławka, Grudziądza i Inowrocławia zrezygnowali z organizacji miejskich pokazów fajerwerków na powitanie roku 2023.

Pył zawieszony PM10 w noc sylwestrową 2022/2023 mierzono w województwie kujawsko - pomorskim na 11 automatycznych stanowiskach pomiarowych, a pył zawieszony PM2,5 na 6 stanowiskach. Dla godzin od 21:00 dnia 31 grudnia 2022 r. do 4:00 dnia 1 stycznia 2023 roku obliczono średnie stężenia ze wszystkich stacji w województwie. Średnie te zostały zaprezentowane jako czerwone linie na poniższych dwóch wykresach. Pozostałymi kolorami na poniższych wykresach oznaczono stężenia zmierzone na poszczególnych stacjach pomiarowych w województwie.

W przypadku pyłu zawieszonego PM10 uwagę zwracają dwie stacje, na których wystąpił największy wzrost zanieczyszczeń po północy: w Bydgoszczy przy ul. Warszawskiej (wzrost o 76 µg/m3) i w Toruniu przy ul. Wały gen. Sikorskiego (o 70 µg/m3). Wzrostu stężeń nie odnotowano na stacjach: w Bydgoszczy przy Placu Poznańskim, w Inowrocławiu przy ul. Solankowej, w Grudziądzu przy ul. Piłsudskiego, na dwóch stacjach w Toruniu (przy ul. Dziewulskiego i przy ul. Przy Kaszowniku) oraz we Włocławku (przy ul. Kaliskiej).

Natomiast w przypadku pyłu zawieszonego PM2,5 wyróżniły się dwie stacje: przy ul. Warszawskiej w Bydgoszczy (wzrost stężenia po północy o 50 µg/m3) i w Świeciu przy al. Jana Pawła II (wzrost o 27 µg/m3).

Ciekawych wniosków dostarcza analiza wyników pomiarów zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM10 z jedenastu nocy sylwestrowych (od 2012 do 2022 r.) z dwóch wybranych stacji pomiarowych: w Bydgoszczy przy Placu Poznańskim i w Toruniu przy ul. Przy Kaszowniku. Największy wzrost stężenia po północy odnotowano w Bydgoszczy w noc sylwestrową 2015/2016 (wzrost o 157,6 µg/m3) i 2013/2014 (wzrost o 148,8 µg/m3), a w Toruniu w noc sylwestrową 2019/2020 (wzrost o 111,1 µg/m3) i 2016/2017 (wzrost o 94,2 µg/m3). Na obu stacjach pomiarowych dwie noce sylwestrowe w trakcie pandemii COVID-19 (2020/2021 i 2021/2022) wyróżniały się prawie niezauważalnymi zmianami stężeń pyłu PM10 po północy. Ostatnia noc sylwestrowa (2022/2023) również nie przyniosła wzrostu stężeń pyłu zawieszonego PM10 na tych dwóch stacjach pomiarowych.