Chief Inspectorate for Environmental Protection
Wpływ fajerwerków na stężenie pyłu zawieszonego w powietrzu w Polsce

 

Jakość powietrza atmosferycznego zależy od wielu czynników. Czynniki te  charakteryzują się oddziaływaniem ciągłym (np. emisja komunikacyjna), sezonowym (np. emisja z ogrzewania), oraz epizodycznym. Do ostatniej grupy zaliczyć należy fajerwerki, używane na dużą skalę w noc sylwestrową.

Na podstawie danych zebranych ze stacji pomiarowych Państwowego Monitoringu Środowiska, stwierdza się istotny chwilowy wpływ fajerwerków na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5.

Pył zawieszony PM10 w noc sylwestrową 2021/2022 mierzono w Polsce na 171 automatycznych stanowiskach pomiarowych, a pył zawieszony PM2,5 na 90  automatycznych stanowiskach. Dla wyników pomiarów z godzin od 21:00 dnia 31 grudnia 2021 r. do 4:00 dnia 1 stycznia 2022 roku obliczono średnie stężenia ze wszystkich stacji w Polsce. Zostały one zaprezentowane jako czerwone linie na poniższych dwóch wykresach. Dodatkowo, pozostałymi kolorami na poniższych wykresach, oznaczono stężenia na wybranych stacjach pomiarowych, wyróżniających się największym wpływem fajerwerków na jakość powietrza.

W przypadku pyłu zawieszonego PM10 uwagę zwracają stacje, na których wystąpił największy wzrost zanieczyszczeń po północy: trzy stacje w województwie śląskim: w Sosnowcu - SlSosnoLubel (wzrost o 91,34 µg/m3), Zawierciu - SlZawGalczyn (wzrost  o 71,56 µg/m3) i w Wodzisławiu Śląskim - SlWodzGalczy (wzrost  o 65,29 µg/m3), w województwie kujawsko – pomorskim w Nakle nad Notecią - KpNaklWawrzy (wzrost  o 71,60 µg/m3) i w województwie małopolskim w Krakowie - MpKrakOsPas (wzrost  o 69,06 µg/m3).

pył PM10 stężenia średnie i przebiegi na wybranych stacjach o najwyższych stężeniach

Natomiast w przypadku pyłu zawieszonego PM2,5 wyróżniły się dwie stacje w województwie kujawsko - pomorskim: w Nakle nad Notecią - KpNaklWawrzy (wzrost stężenia po północy o 64,80 µg/m3) i w Solcu Kujawskim - KpSolecRowecMOB (wzrost o 47,60 µg/m3), stacja w województwie zachodniopomorskim w Szczecinie - ZpSzczPilsud (wzrost o 47,32 µg/m3) i stacja w województwie podlaskim w Grajewie - PdGrajewoWPoMOB (wzrost  o 40,60 µg/m3).

pył PM2,5 stężenia średnie i przebiegi na wybranych stacjach o najwyższych stężeniach

Ciekawych wniosków dostarczyła również analiza wyników pomiarów zanieczyszczeń powietrza pyłem zawieszonym PM10 z dziesięciu ostatnich nocy sylwestrowych (od 2012 do 2021 roku). W analizie tej w noc sylwestrową dla każdego z analizowanych lat odnotowano skokowy wzrost średniego poziomu stężeń 1-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 na wszystkich stacjach pomiarowych w Polsce. Jednocześnie, stwierdzono znaczne różnice między poszczególnymi latami. Największy średni wzrost stężenia po północy odnotowano w noc sylwestrową na przełomie lat 2016/2017 (o 36,74 µg/m3) oraz w noc sylwestrową 2015/2016 (o 33,94 µg/m3), a najmniejszy w noce sylwestrowe w trakcie pandemii COVID-19, tzn. 2020/2021 (o 13,34 µg/m3) i 2021/2022 (14,77 µg/m3).

średnie stężenia 1h w latach 2012-2021