Główny inspektorat ochrony środowiska
Wpływ wtórnego unosu pyłu na jakość powietrza w dniu 12 maja 2022 roku

 

W dniu 12.05.2022 r. na wielu stacjach pomiarowych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Polsce odnotowywano wysokie stężenia pyłu zawieszonego PM10, których przyczyną były warunki meteorologiczne powodujące wtórny unos pyłu. W sytuacji suszy hydrologicznej, przejście frontu atmosferycznego z porywami wiatru przekraczającymi 20 m/s, wywołało zjawisko resuspensji, czyli ponownego unoszenia cząstek pyłu, które wcześniej osiadły na powierzchni („Pyły drobne w atmosferze. Kompendium wiedzy o zanieczyszczeniu powietrza pyłem zawieszonym w Polsce”, Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 2016). Wzbudzane cząstki mogą pochodzić ze źródeł antropogenicznych, a dostawać się do powietrza wskutek zjawisk naturalnych (porywy wiatru). Wg ww. publikacji zjawisko unosu wtórnego cząstek pyłu PM10 z powierzchni naturalnych i antropogenicznych zachodzi od granicznej prędkości około > 5 m/s. Ma ono najczęściej charakter krótkookresowy i nie wpływa znacząco na wzrost średniodobowych stężeń pyłu.

W dniu 12 maja 2022 r. stężenia 1-godzinne pyłu zawieszonego PM10 o wartościach powyżej  110 µg/m3, odpowiadające złej i bardzo złej jakości powietrza wg Polskiego Indeksu Jakości Powietrza, odnotowano na 32 stacjach pomiarowych GIOŚ w 10 województwach. Obszar występowania wysokich stężeń pyłu zawieszonego PM10 pokrywał się z obszarem prognozowanych przez IMGW-PIB najwyższych porywów wiatru. Jednak wzrost stężeń miał charakter krótkookresowy, a na żadnej stacji w Polsce stężenie średniodobowe nie przekroczyło poziomu informowania (100 µg/m3), ani poziomu alarmowego (150 µg/m3).

Maksymalne stężęnie 1-godzin pyłu zawieszonego PM10 w dniu 12.05.2022, najwyższe stężenia w woj. dolnośląskim, mazowieckim, łódzkim, południowo-wschodniej części woj. wielkopolskiego, średnie w woj, małopolskim, lubelskim, świętokrzystkim, śląskim, opolskimIndeks jakości powietrza kategorii "zły" i "Bardzo zły"  dla pyłu zawieszonego PM10  głównie na obszarach województwa łódzkiego i mazowieckiego, a więc na obszarach, gdzie wg prognoz IMGW-PIB występowały najwyższe prędkości porywów wiatru. W tych samych godzinach pył zawieszony PM2,5 wskazywał stężenia z kategorii "Dobry"