Publication date: 2023

Author: Instytut Ochrony Środowiska - PIB na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska

Raport pt. „Analiza wyników modelowania na potrzeby oceny udziału źródeł transgranicznych w Polsce w roku 2022” prezentuje wyniki matematycznego modelowania transportu i przemian substancji w powietrzu na potrzeby oceny udziału źródeł transgranicznych w Polsce. Raport ten został wykonany zgodnie z art. 88 ust. 6 ustawy Prawo ochrony środowiska przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy. Modelowanie na potrzeby oceny udziału źródeł transgranicznych w Polsce w 2022 roku wykonane zostało z wykorzystaniem bazy emisji EMEP dla roku 2019, tworzonej w oparciu o dane raportowane przez kraje członkowskie w ramach Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości.
Raport zawiera ocenę udziału napływu transgranicznego zanieczyszczeń w skali kraju na podstawie wyników modelowania dla pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenków azotu, ozonu i benzo(a)pirenu. W raporcie dokonano również oceny poziomu ekspozycji na skutek napływu transgranicznego, co pozwala stwierdzić w jakim stopniu napływ transgraniczny jest znaczący dla wartości ekstremalnych stężeń wybranych zanieczyszczeń.
Udział źródeł transgranicznych w Polsce zależy przed wszystkim od rodzaju zanieczyszczenia, oraz struktury jego emisji w Polsce i poza jej granicami, a także warunków meteorologicznych w danym roku, w szczególności prędkości i kierunku wiatru. Parametry meteorologiczne mają znaczący wpływ na wielkość procentową udziału źródeł transgranicznych. Najwyższe wartości napływu transgranicznego występują wzdłuż wschodniej i zachodniej granicy Polski, przy czym ze względu na przeważający kierunek wiatru, udział transgraniczny wzdłuż granicy zachodniej jest wyższy w każdym analizowanym zanieczyszczeniu.